Pathian leh kan ram tan

Mizote Krismas kum 100-na

B. Lalthangliana
Khawvela krismas hmang hmasa bera hriat Rome khawpuiah kum 336 (AD)-a an hman atanga kum 1567-na kum 1903 khan Mizoram Kristian tlemte chuan an lo hmang tan ve a. Hei hi a chhinchhiah tlak ve hle a, kum 100 a lo tling ve ta reng mai.
Hetih lai hian Mizoramah kristian 36 emaw chauh an la awm a, ziaktu thenkhat chuan 125 vel awmin an sawi thung. Biak in an la neih loh avangin Aizawla hmeichhe sikulah an hmang a, Zosaphluia te, Zosapthara te, Khuma te, Khara te, D.Thianga te leh chutih laia sikul naupang zinga kristian naupangten an hmang hlawm. Inkhawmah hian Zosaphluia leh Zosapthara ten thu an sawi nghe nghe.
Zaipawl intihsiakna na nei a, 'Tlangval Zaipawl'te, Dala ho 'Naupang Zaipawl' te leh Thanga ho 'Tleirawl Zaipawl' te an ni a. Dala ho 'Naupang Zaipawl' in lawmman an dawng.
An intihsiakna hla chu, kum 1902 vela a phuah;
Mizo kan nih lawm ilang-in,
Kan hnam that-na thu zawng zel-in,
Thil tha-in kan ram ti-mawi-in,
Mizo lawm teh u!
tih hla hi a ni a. Intihsiak nana he hla an thlang kher hi eng nge a chhan ni ang le?
Heng hun lai hian Kristian Hlabu hmasa ber, hla 18 chuanna 1899 khan a chhuak tawh a. Kum 1903 hian bu 2-na, hla 81 chuanna (a bu 1-naa hla 18 telin) a chhuak tawh bawk a, hla 81 lai Kristianten an nei tawh a, Krismas lam hawi hlate pawh an nei tawh ngei tih kan hria a. He 'Mizo kan nih lawm ilangin' tih hla ber kher an thlan chhan hi, he hlain a sawi tum leh a awmzia te hi naupang rilruah tuh a, an thenlenpui atan thun ngei an duh lian hle niin a lang. Tin, hemi tum hi Zofate zinga zaipawl intihsiakna hmasa ber a ni ta bawk.
Mizoram Kohhran leh pawl hrang hrnagte hian Silver Jubili te, Golden Jubili leh Centenary lawm kan uar hle a. Mahni khaw bil Jubili lawm chenin kan hmaih ngai lo a tih theih a. Mahse he Mizoten Krismas kum 100-na hriatrengna siam emaw, lawm emaw erawh hi chu tuman kan sawi ri lo a ni awm e, kan reh vung vung hlawm mai.
Mizoten Krismas an hman hmasak ber 1903-ah hian bawng an talh a, ruai an theh a. Mission Sap ho erawh chuan an theh ve lova, a hrangin an eiho thung. Tin, zaikhawmna an nei lem lo bawk.
Kawlram Mizote chen tamna ber Tahan khawpuiah chuan 'Mizote Krismas kum 100-na" hi bawng 2 leh vawk 3 talhin ruai ropui tak nen an lawm a, 'Souvenir' mawi tak, Krismas lam hawi thu ziak leh Krismas hla zir chianna thu ziak chhiar manhla tak tak a chuang a, a duhawm hle. A huaihawttu chu 'Literature Circle, Tahan' an ni a. Anniho hi Kawlrama Mizote zinga Thu leh Hla lama hnarkaitu ber leh nung tha tak a ni.
Kohhran, Pawl hrang hrang leh Khaw bilte hian Jubili kan lawm thin a, kan la lawm zel dawn bawk a. A hlimhlawp zawng leh a nuam lam ngawt ngaihtuaha programme duang lovin, ruai ringawta buai hek lovin, khawtlang te, pawl tan te leh mipui tana tangkai tur, hmasawnna tha leh ngelnghet buatsaih nan hmang thei hlawm ila, thil tangkai tak a ni ang a, thangthar lo la awm zelte tan hriatreng tlak kan hnutchhiah thei dawn a. Chutiang lam hawi chuan ngaihtuahna hmangin tha leh hun hmang thei hlawm ila, a duhawm hle ang.
Mizoten Krismas kum 100 kan hman ve kum 2003 pawh hi, a hlimhlawp bawl zawng leh a huau huau ngawt a ngaihtuah lova, hlimawm tak, mahse sual leh bawlhhlawh tel si lo; nuam tak, mahse hautak lutuk lo zawng leh buaina tel lo, mi tinten zalen leh hlim taka kan hman tlan theih zawngin hmang ila, a duhawm hle ang.
Share:

No comments:

Post a Comment

Eng nge i ngaihdân?

Phêk hawn zât

Popular Posts

Categories

Thuchah

He blog-ah hian kum 1966-1986 chhunga Zoramin zalenna a sual laia hnam sipaite chanchin te, an rammut dan chanchin te dah khawm a ni e.

Thu thawh duh emaw, blog siamtute contact i duh chuan mizoarticle@gmail.com-ah mail i rawn thawn dawn nia. Kan facebook group chu Mizo Hnam Sipai Fans hi a ni.

Ṭhiante

Recent Posts

Pages