Pathian leh kan ram tan

Vaitin lo-ah an inkap

Capt. Kâpthanga ho chuan Ratu khaw dai atangin Lungsum khua an pan a, vai sipaiin an um zui zel avangin Lungsum khua atang chuan an chhuak a, Vaitin khua an pan a, Vaitin khuaa an awm laiin vai sipai Ratu khuaa an tawnte khan an rawn um zel a, khaw chhûnga inkah an hreh avangin thlawhlaiah an insaseng a. Sikh Regiment-te chuan thlawhlaiah an umzui zel a, Capt. Kapthanga ho chuan ‘Chakai pawh a kaw tawpah chuan a tang thin alawm’ tiin vai sipaite chu an lo kap ta a. 

Capt. Kapthanga
He inkahnaah hian Pte. Mankunga, Nisapui khua chuan vai silaimu a tawng fuh a, ka pawh chhawn lovin mual a liam a. Mankunga’n vai silaimu a tawng fuh tih hre lovin L/Cpl. Rintluanga, Ratu khua chuan Mankunga chu a muhil emaw tiin a keah a man a, a sawi nawk nawk a. Ani a lo thi der tawh si a. Khaw lam hnaih bera tanhmun rem Lt. Sapchhawna chu a ding lam banpuamah an kap fuh a, a vunpui a chat a, a ruh erawh a khawih lo hlauh a. Pte. Tanvela, Hmunnghak khua chu a malpui invuahna bulah a hma lam atangin an kap fuh a, silaimu chu a mawngtamah a lut a, tlang lovin a pawng zawrh a. Thi leh hliam an awm nual avangin Commander-in insaseng mai tur a ti a, an insaseng ta a ni.

Hlang siam hman ni hek lo, Mankunga ruang chu a puakin an inpuak chhawk a. Thlang deuh hmun let liama thlam pakhatah Run Bung Commissioner Pu L.T. Muana leh a hote'n an lo dawngsawng a, an theih angin an lo buaipui nghal sawk sawk a, Mankunga ruang chu an phum a, Tanvela mawngtama silaimu tang chu nachhawkna tel lovin chemtein an zai chhuak a, Lt. Sapchhawna hliam chu damdawi hnawihin an tuam nghal a. Heti anga an inbuaipui lai hian vai sipaiin laipui in an rawn bomb reng a, laipuimu chu an piah deuhah a tla puak dum dum a. Mankunga an phum fel hnu chuan hmun him lam panin an kal leh ta a. Hemi tum hian silai S.L.R. (Self Loading Rifle) 7 leh grenade 9 an man a, S.L.R 3 hi Thanglawta man a ni.
Capt. Thafela
He mi inkahnaa S.L.R an man hi independent puan hnua Mizo sipaiin S.L.R an man hmasak ber a ni awm e. Capt. Thafela chu a lawm thiam hle a, ‘V’ battalion hla, Vanapa pawl kan ni e’ tih a phuah a, a hla phuah chu :

1.Vanapa pawl kan ni e,
    Kan zam ngai lo vai tawnah;
    Kan thlang kawrvai India ho,
    An duai leh ta kan tawnah.

Lo thlaphang suh kan Zoram,
Nangmah chhan tur kan lo kal,
Mipui zawng zawng nunau nen;
Tumah thlei bik kan nei lo.

  2. Vanapa mihrang val rual,
      Kan duai ngai lo vai tawnah
      Punjab Bihar Nepali,
      An duai leh ta kan tawnah.

3.  Bren gun, Carbine, Barreta leh
      Rifle, Sten gun, SL nen;
     Gun Machine Two inches mortar,
     Vai ho dan rual kan ni lo.

4. Puak rum vung a thlawk leh ta, 
     Vanapa Rocket Launcher;
     Position lak reng a ngai lo,
     Vala’n Spandow-in a hnawl.

Capt. Thafela hla phuah hian sak a hlawh hle a, ‘V’ Bn. zingah hre lo leh sa thiam  lo an awm lo va, a huhova an kala an chawlh lai te, Social an neih chang te, zana an mut dawn te hian LO THLAPHANG SUH KAN ZORAM tih hla hi an sa fo thin a ni.


(Hei hi C. Zama lehkhabu 'V' Battalion Sulhnu' (pg. 83-85) atanga lak chhuah a ni a, a phalnaa heta post a ni. A ziaktu phalna la lo chuan hmun danga post chhawn emaw, lehkhabu leh chanchinbua chhuah chhawn emaw phal a ni lo).
Share:

Ratu khuaah vai sipai nen

RATU KHUAAH  VAI  SIPAI  NEN : 17-8-1967

‘B’ Company Capt. Ralkhuma ho chu Ratu khuaah an lut a, khaw chhûnga awm chu thaa an hriat loh avangin Buallawn khaw dep lam daiah an awm a. Daiah eirawng inbawl lovin khuaah an chhuak a, khuaah chaw an ei a, chaw eikham ve leh daiah an kal leh mai thin a ni. ‘B’ Company zingah hian Capt. Kâpthanga Adjutant a awm ve a, Capt. Ralkhuma aiin a senior zawk a, chuvanga Adjutant-ah awm a ni a. A senior zawk avangin hotu (commander) chan chang a ni a, chuvangin commander tiin ka ziak a ni.

Tuk khat an tukthuan ei kham chu daiah kir nghal mai lovin an chawl muang a, chutih lai chuan Darlawn khaw lam atanga Sikh Regiment rawn kal Ratu khuaah chuan an lut a. Naupang au ri atangin khaw chhûnga vai sipai an rawn luh thu an hria a. Capt. Ralkhuma’n a hote thenkhat khaw chhûnga vak mek te chu a lam khawmtir nghal a, vai sipai an rawn hnaih tawh em avangin an kim leh kim loh pawh hre lovin an awmna dai lam an pan a. 

Pte. Thanpara
“Kan thian thenkhat an la rawn kir lo va, insaseng a tul tawh si a, ka silai bakah silai 2 leh rawksai 2 ka ak a, kan chawlhna in atangin ka chhuak a, u Thangrehlova bulah ka kal a. In chhûng dung chen vel tur kan kal hnu chuan vai sipai nen kan inhmachhawn ta a. U Thangrehlova’n silaiin vai sipai chu a tin a, vai sipai pawhin an tin a, ka silai bakah, silai pahnih leh silaimu dahna bandaliar ka ken bakah rawksai pahnih ka khai bawk si a, ka tan chuan chet ve ngaihna a awm lo va. ‘Silai a puak ngei dawn a nih hi’ ka ti a, ka thiante silaimu ka kensak chu ka titla lehnghal a, ka chhar mai thei si lo va. Ka mangang ru hle a. Chutih lai chuan thawklehkhatah tiauchhum a rawn zing ta thut mai a, vai sipaite nen chuan kan inhmu thei ta lo va. Chutih lai chu remchanga chuhin kan insaseng ta a. Dai kan thlen hnu chuan mipa naupang pakhat hi a rawn tlan a, ka silaimu tihtlak kha min rawn pe a, a hming ka lo zawt si lo va, tun hnuah han zawn chhuah leh pawh ka duh hle a, a hming ka hre bawk si lo va. Kha mipa naupang kha fel ka ti takzet a ni,” Pte. Thanpara’n a ti.

(Hei hi C. Zama lehkhabu 'V' Battalion Sulhnu' (pg. 82-83) atanga lak chhuah a ni a, a phalnaa heta post a ni. A ziaktu phalna la lo chuan hmun danga post chhawn emaw, lehkhabu leh chanchinbua chhuah chhawn emaw phal a ni lo).
Share:

Bawngbuk inkahna

BAWNGBUK  INKAH : 27-5-1967

Lt. Chalrikhuma  Operation  Commander
2/Lt. Thangrehlova  second in command
2/Lt.  Sapchhawna   Quartermaster

Lt. Col. Lalliana’n Lt. Chalrikhuma hnenah, “Zalenna sualtute'n thawm (activities) kan nei khat ta deuh a, Silchar tlângdung lamah te khuan thawm han neih a va tha ve, mipuiin an tawrh loh theih dan tur ngaihtuah chungin thawm nei ula a tha ang,” a ti a. Lt. Chalrikhuma’n, “Kan kal anga ni mai alawm,” a ti a. Platoon khat a hruai a, kum 1967 June thla khan Phullen ram camp atangin an chhuak a, Saitual khuaah an phei a, Saitual khua atang chuan Silchar tlângdung an pan a. Zanlawn khaw dai an thlen chuan vai sipai an rawn kal mai ringin an rin chàn a, ni 2 leh zan 2 an chang a, an chang chhuak lo va. "An rawn kal dawn lo a ni ang, i kalsawn mai ang u,” an ti a, N. Hlimen tlângdungah an phei a, Hmarchaltlâng khuaah tukthuan an ei a. Tukthuan an ei kham hnu chuan Bukpui lam an pan a, thui an la kal hmain vai sipai Bukpui lam atanga rawn kal nen an intawk a, vai sipaite hi kawng chhak lamah an lawn kai nghal a, Mizo sipaiin kawngko an behchhan thung a, an inkap ta a, rei an inkah hmain vai sipaite chu an tlanchhe ta a.

Lt. Chalrikhuma
Vai sipai an tlanchhiat hnu chuan Bukpui khaw panin an kal zel a, Thingthelh khua an thleng a, Thingthelh khaw dai atangin Tipaimukh tlângdungah an chho a, Ratu khuaa an chawlh laiin Lt. Lalzuala Ex-CM Zoramthanga u an hmu a, Chalrikhuma’n, “Bilkhawthlir khaw lamah vai sipai kah kan tum a nia, kan zingah rawn kal ve mai rawh,” a ti a. Lt. Lalzuala chuan, “Nia maw le,” a ti a. Sgt. Lalhmingmawia, Sihphir khua hnenah, “Lt. Chalrikhuma hote zingah kan tel ve dawn nia, i section-te i hrilh dawn nia,” a ti a.

Ratu khua atang chuan Mauchar khuaah an chhuk a, Mauchar khua atangin Saipum khuaah an chho a, Saipum khua atangin Saiphai khua an pan a, Saiphai khua an thlen chuan thingpui inin an chawl a,  thingpui an in zawh chuan Chemphai leilet an pan a,  Chemphai dai fu huanah eirawng an bawl a. Eirawng an bawl lai chuan Bilkhawthlir khaw daiah vai sipai patrolling an kal thin tih Chemphai khuaa mite'n an hrilh a, zanriah an eikham chuan Bilkhawthlir khua an pan a, Bilkhawtlir dai an thlen chuan khaw chhûngah lut lovin Bawngbuk khaw ram (hlui) an pan a, Bawngbuk khaw hlui bulah chuan an chang ta a ni.

Ni dangah chuan vai sipai patrolling te hi kein an kal thin a, hemi tuk hi chuan kea kal lovin Pioneer motor-ah an chuang a, motor-a an chuang lai chu an lo kap ta a. Vai sipaite chu motor atangin an zuang thla a, an kap let ve nghal a. Hemi tuka vai sipai patrolling-a kalte hi 20 nia hriat a ni a, 16 an thi a, 4 chu an relhru thei a ni ang. Silai LMG 1, (pakhat)  G.F. Rifle 1,(pakhat) 303 Rifle 11 (sawm leh pakhat) leh Sten Gun 1 (pakhat) an man a. Lt. Lalzuala chu vai sipai silaimu tawngfuhin a thi a, a ruang chu an zawn a, Chemphai fu huan vauah an phum ta a ni.

(Bawnguk inkah chanchin hi 'Lo thlaphang suh kan Zoram' tih bu phek 117–121-ah kimchang deuha ziak a ni. Hei hi C. Zama lehkhabu 'V' Battalion Sulhnu' (pg. 80-81) atanga lak chhuah a ni a, a phalnaa heta post a ni. A ziaktu phalna la lo chuan hmun danga post chhawn emaw, lehkhabu leh chanchinbua chhuah chhawn emaw phal a ni lo).
Share:

Phêk hawn zât

Popular Posts

Categories

Thuchah

He blog-ah hian kum 1966-1986 chhunga Zoramin zalenna a sual laia hnam sipaite chanchin te, an rammut dan chanchin te dah khawm a ni e.

Thu thawh duh emaw, blog siamtute contact i duh chuan mizoarticle@gmail.com-ah mail i rawn thawn dawn nia. Kan facebook group chu Mizo Hnam Sipai Fans hi a ni.

Ṭhiante

Recent Posts

Pages