Pathian leh kan ram tan

Zanlawn lambun

ZANLAWN BUL LAMBUN 6-5-1966
Commander Lt. Col. Lalliana
2 I/C Major Liankhuma

Vice President Pu Lalnunmawia’n ‘Vai sipai a tam thei ang ber kahhluma an silai leh silaimu laksak a, an ration rinpui tur,’ tih thupek rum tak a chhuah a. A thupek copy chu Lt. Col. Lalliana pe turin runner a tir a. Pu Lalliana’n lehkha a hmuh chuan a hote a tukkhawm nghal a, Phullen khua atangin Khawruhlian khuaah an chhuk a, Khawruhlian khua atangin May thla tir 1966 ah Tuirial lui kanin Puansen khuaah an lut a, Puansen khua atang chuan Aizawl leh Silchar inkar motor kawnga vai sipai lambunna tur hmun en thlithlai turin Zathanga ho a tir hmasa a. Hetih lai hian Serluikamah ‘V’ battalion-in camp ruk an nei a, camp rukah inhmuh nise tiin a chah a.

Zathanga ho a tirh tukah C.O. Lalliana ho chu Puansen khua atangin Bukpui tlângdung panin ramhnuaiah an kal a, Bukpui tlângdung atang chuan Serluiah an chhuk a, Serluikam camp-ah Zathanga te nen an inhmu a. Zathanga ten Zanlawn dai Ralvenkawn chu vai sipai lambun nan remchanga an hriat thu an hrilh a. C.O. Lalliana’n, “Zanlawn dai Ralvenkawn kan pan anga, chu lai hmunah chuan vai sipai kan lambun ang. Tunah kan kal nghal ang a, kan R.V chu tuna kan awmna camp hi a ni ang,” a ti a. Zanlawn dai Ralvenkawn chu an pan ta a. An thlen chuan Silchar lam atanga vai sipai lokal lambun tumin tanhmun an rem ta a ni.

Thangrehlova pawl chu vai sipai lambun huam chhûnga lut bak lo dang khawtlai tura ruat an ni a. Thangrehlova ho channa atanga metre 400 vel turah motor chil puah tur bomb an kam a, bomb-a thangkamna zawn kawng chhakah kap hmasa ber tura ruat an awm a, motor-in bomb a chil puah ruala kap tura tih an ni. Chawhnu her hretah chuan vai sipai motor chu an rawn thleng ta a, delay group-a awmte chu motor Shaktiman 2 leh Jonga 3 in a tlan pel tawh a, a hmasa berin chilpuah tur bomb an phumna hmun a thlen hma deuhin a changtu zinga pakhat Lalhmingthanga (Hmingtawia) Chandmari Aizawl in silai a tipuak palh ta hlauh mai a, inring renga awm chu an inrin hmain an inkap tan ta a ni.

Vai sipai te chu motor atangin an zuang thla a, a theih angin an kap let a, motor atanga zuang thla ve hman lo te pawhin motor atangin an kap let a, darkar khat dawn lai an inkah hnu chuan lambun huang chhûng atanga kâp let an awm tak loh avangin Commander chuan charge turin thu a pe a, Mizo sipaite chu an awmna atanga zuang thovin ‘Charge’ tia au chungin kawngah an zuang thla a.




Delay group-a mi te chuan kawnga an zuan thlak ve leh tanhmun an rem nghal a, kawng leh kawng ko vela tankhawh te chu an kap nghal a. Thangrehlova hovin an kah lai chuan  mi dangin motor chhung leh kawng chu an han enfiah vel a. Motor chhungah engemaw zat an thi a, motor atang chuan thisen a dir thla nguai nguai a, motor hnuai, tuiluankawr leh kawngah chuan ruang a thal phung bawk a, Cpl. C. Liansanga (L) Sgt. Chalrikhuma leh Lalchhanhima te chu motor-ah an lawn kai a,  Motor-ah chuan percel pakhat thelretpuana tuam a awm a, a tuamna chu an han pawtthler a, a chhûngah chuan pawisa cheng za note, cheng sawm note leh cheng hnih note a lo khat tlat mai a. Lak mai an han tum a, an kilh uluk em avangin an la mai thei lova, lak tuma an beih lai chuan Commander in, “Motor chhûnga awm in awm chuan chhuk nghal rawh u, motor kan hâl dawn,” a ti a. “Pawisa kan hmu a, kan la la thei lo, min lo nghak lawk teh u,” tiin an au a, an au  chu tuman ngaihthlak sak hek lo, motor chu an hal tan ta mai si a, motor atangin an zuang thla ta a.

“Kan  movement kal zel turah pawisa kan mamawh tehlul nen kan thu han ngaichang ve deuh se chu, pawisa tam tak kan la dawn a sin maw le, a pawi ngei mai,” tiin Lalchhanhima’n pawi a tih thu hemi lehkhabu ziah lai thleng hian a la sawi a la sawi a ni.


Sipai thi chu an han chhiar a, an chhiar theih chin chu 27 a ni a, hemi bakah hian an man sa 2 an tihlum leh a, 3 an man te chu a hnuah an chhuah a,  motor 5 lambun huam chhûnga lut chu an hal vek a, a khu chu van lam panin a dum chho nguk nguk mai a, an motor hal a kan rem hmain an insaseng ta a ni.

“Kan insaseng dawn chuan Lalbuata Sailam khua chuan ‘He lai bahra khurah hian lal hmel deuh mai ka hmu, pawhchhuah ka tum a, thih ngama a tan tlat avangin ka pawt chhuak thei lova, engtin nge ka tih dawn, Pu Lalliana kha a awm hnai em, a awm hnaih chuan tih dan tur rawn sawi rawh se’ a ti a. ‘Pu Lalliana hrilh a ngai lo, silai i nei a ni lawm ni’ an ti a. Lalbuata silai Sten gun chu vawi thum a ri a, silai rik hnu chuan a thiante a fin lehnghal a.

Kan insaseng hma khan motor atanga kan pawhthlak ghee tin 5 lai chu insaseng paha lakah kan ti a, kawng thlangah kan theh thla a, kan han zawn leh chuan ghee tin hnih leh kid bag pakhat chauh kan hmu ta a, a dang chu kan inkahna bul hnai khuaa ramvak ten an la hmuh tho ka ring, a hmuhfuhtute chhûng chuan engemawti chhûng chu an chawhmeh a mawm phah ngei ang. Kan insaseng chuan Serluikam camp kan pan a, kan thlen chuan kan chawl a, kan silai leh a mu kan mante chu hotu ten an sem rual a, vai sipai kan mante chu ghee tin kan put tir a, Chalrikhuma hovin kan chhawm a, Nisapui khua kan thlen chuan Mizo buh chhum tharah ghee duhtawka mawma kan han chawm mai chu Queen Elizabeth-i chawiei dawhkan kan ngai bik lo a ni,” Bawihkima’n a ti.

He inkahnaah hian silai 303 Rifle 26, Sten gun 2, Pistol 1 bakah silaimu 7,000 chuang an man a. Chini, tel, ghee, dailuah leh purunsen an phurh theih tawka an la a, a kaptu te hi 100 chuang hret an ni a, he operation hi a hmingah Gideon Operation an ti a, he inkahnaah hian vai sipai engzat nge thi hriat a har hle a, an hriatchian theih chu 29 a ni kan tih tawh kha. A tlem berah pawh 35 aia tlem lo an thih ngei a rinawm.

(He thu hi Pu C. Zama lehkhabu 'V' Battalion ami lak chhuah a ni a, a ziaktu phalnaa heta post chhawn a ni. A ziaktu phalna lo chuan hmun danga post chhawn emaw, chanchinbu leh lehkhabua chhuah chhawn phal a ni lo).
Share:

1 comment:

Eng nge i ngaihdân?

Phêk hawn zât

Popular Posts

Categories

Thuchah

He blog-ah hian kum 1966-1986 chhunga Zoramin zalenna a sual laia hnam sipaite chanchin te, an rammut dan chanchin te dah khawm a ni e.

Thu thawh duh emaw, blog siamtute contact i duh chuan mizoarticle@gmail.com-ah mail i rawn thawn dawn nia. Kan facebook group chu Mizo Hnam Sipai Fans hi a ni.

Ṭhiante

Recent Posts

Pages